هزینه گودبرداری سازه خرپا؛ سوال پرتکرار بسیاری از کارفرمایان
هزینه اجرای سازه نگهبان به روش خرپا چگونه برآورد میشود؟ در این روش از خرپاها به عنوان روش سازه نگهبان استفاده میشود. خرپا در زیر قسمت‌‌های مهم و آسیب‌‌پذیر سازه قرار می‌‌گیرد و نیروهای وارد بر سازه را به زمین منتقل میکند. این تجهیزات می‌‌توانند از جنس بتن یا فولاد باشند و بستر مناسبی برای توزیع نیروها در سرتاسر سازه فراهم کنند. به طورکلی می‌توان گفت که روش سازه نگهبان خرپایی پرکاربردترین روش خاکبرداری به شمار می‌رود که عوامل متعددی بر قیمت آن تاثیرگذار هستند. در این مطلب قصد داریم به بررسی هزینه گودبرداری سازه خرپا بپردازیم. همچنین به روش اجرای سازه نگهبان خرپا در مقاله ای جداگانه پرداخته شده است.
سازه نگهبان خرپایی چیست؟
گودبرداری به روش خرپایی یکی از رایج‌ترین روش‌های پایدارسازی گودا‌ل‌های کم‌عمق و در برخی موارد با عمق متوسط است. در این روش پروفیل‌های فولادی به منظور تحمل بار جانبی خاک دیواره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پروفیل‌ها با تکیه به دیواره‌های گود از ریزش خاک سربار جلوگیری به عمل می‌آورند و گود را ایمن‌سازی می‌کنند. لازم به ذکر است که این نوع سازه نگهبان از چندین قسمت مختلف تشکیل شده است. پس از طراحی سازه، این اجزا در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا سازه نگهبان، کارکرد درست خود را به انجام برساند. این سازه‌ها از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌اند که عبارتند از:
- ریشه عضو قائم
- عضو قائم
- فونداسیون عضو مایل
- عضو مایل
- اعضای افقی و قطری (اعضای مهاربندی)
با قرارگیری درست این اعضا در کنار یکدیگر، به یک سازه نگهبان از نوع خرپا دست پیدا خواهیم کرد که روند اجرای آن نسبت به بسیاری از روش‌های پایدارسازی، ساده‌تر، اقتصادی‌تر و سریع‌تر است. توجه به این نکته مهم است که در اجرای سازه نگهبان خرپایی باید به بررسی دقیق شرایط و طراحی سازه بپردازیم. از میان مزایای پی‌کنی سازه خرپا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- متناسب با محیط‌های درون‌شهری
- عدم ورود به زمین‌های مجاور گود
- تناسب با گودهای کم‌عمق و با عمق متوسط
- داشتن انعطاف بالا
- قابلیت اجرای ساده
- امکان استفاده دوباره از اعضای سازه
- تطبیق‌پذیری با گودهایی با شکل هندسی نامنظم
- عدم نیاز به کسب اجازه همسایه‌ها برای اجرای سازه
مراحل انجام خاکبرداری سازه خرپا
اولین مرحله در اجرای سازه نگهبان خرپایی، حفر چاهک‌هایی است که اعضای قائم با قرارگیری در آن‌ها مهار خواهند شد. این چاهک‌ها که در امتداد و مجارت با دیواره‌های گود حفر می‌شوند، باید عمق مشخصی داشته باشند. این عمق، با توجه به عواملی همچون میزان سربار و عمق گود تعیین میشود. سایر مراحل خاکبرداری با این روش عبارتند از:
- نصب عضو قائم: به دلیل وجود نیروی کششی روی عضو قائم، نسبت به بیرون آمدن از چاهک متمایل است. این تمایل باعث انتقال این نیروی کششی به پایه عضو قائم و ریشه آن خواهد شد
- اجرای فونداسیون برای نصب عضو مایل: ابتدا باید به دلیل وجود خاک، روند خاکبرداری به شکل شیب‌دار انجام شود تا بتوان فونداسیون و نصب عضو مایل را اجرا کرد. بعد از خاکبرداری شیب‌دار، قالب فونداسیون منفرد تعیین و آرماتوربندی آغاز میشود
- نصب عضو مایل: بعد از به پایان رسیدن عملیات بتن‌ریزی، عضو مایل در شالوده فونداسیون منفرد قرار داده میشود. سوی دیگر این اعضا با جوشکاری به عضو قائم متصل میشود. بدین ترتیب بخشی از فشار موجود روی این عضو مهار خواهد شد
- اجرای اعضای افقی و قطری: جهت مهار اثرات خمشی که بر روی اعضای قائم و مایل اعمال میشود، باید از اعضای افقی و قطری برای تقسیم طول اعضای مایل و قائم استفاده کرد. بدین ترتیب اثرات خمشی کاملا مهار خواهند شد. همچنین استفاده از این اعضا جلوگیری از کمانش و یکنواخت شدن اثر سازه نگهبان خرپایی را به دنبال خواهد داشت
- تثبیت جداره‌ها: در مرحله پایانی از اجرای سازه نگهبان خرپایی باید از ریزش‌های جزئی خاک دیواره‌ها جلوگیری به عمل بیاید. برای انجام این کار، از یک شبکه فولادی و بتن‌پاشی روی آن استفاده میشود. بدین ترتیب جداره‌های گود کاملا تثبیت خواهند شد
عوامل موثر بر هزینه گودبرداری سازه خرپا
پروژههای خاکبرداری از نظر قیمت متفاوت هستند؛ چرا که هر کدام چالش‌های خاص خود را دارند. این روزها با توجه به محدودیت‌های حقوقی پایدارسازی گود با روش نیلینگ، پیاده‌سازی سازه نگهبان خرپا در ایران بسیار متداول است. با توجه به ویژگی‌های منحصر به‌فرد هر گود و وجود عدم‌قطعیت‌ها، برآورد قیمت دقیق قیمت پایدارسازی هر گود نیازمند بررسی پارامترهای زیر و سپس طراحی اولیه و برآورد حجم اولیه کار است:
- پارامترهای ژئوتکنیکی لایه‌های تحت‌الارضی در سازه‌های مختلف
- عوارض سطحی شامل تاسیسات شهری، ساختمان‌های مجاور گود
- عوارض و تاسیسات پیش‌بینی‌نشده تحت‌الارضی از جمله انباره و میله چاه‌های فاضلاب
- لایه‌ها و میان‌لایه‌هایی که در مطالعات ژئوتکنیک گزارش نشده‌اند
- هندسه منحصر به‌فرد گود؛ از جمله عمق و اثرات سه‌بعدی آن
- موقعیت مکانی سازه و سطح دسترسی
- نوع کار (پاکسازی، انهدام، درجه‌بندی، تراس و حفاری)
- موقعیت جغرافیایی پروژه همچون نزدیکی به زیستگاه‌های طبیعی
- شرایط فصلی
- استفاده از تجهیزات فرسایش خاک
- استفاده از یک طراح، نظارت کننده و یا متخصصان دیگر
سایر عوامل موثر بر هزینه گودبرداری سازه خرپا
گذشته از مواردی که بیان شدند، عوامل دیگری نیز وجود دارند که در تعیین هزینه گودبرداری سازه خرپا اثر مستقیم دارند. یکی از مهم‌ترین این عوامل، حجم کار است. دستگاه‌هایی که برای پی‌کنی کرایه می‌شوند، معمولا به طور ساعتی در اختیار کارفرما قرار می‌گیرند. از این رو هر چقدر که حجم کار بیشتر باشد، هزینه گودبرداری سازه خرپا نیز افزایش پیدا میکند.
یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین هزینه گودبرداری سازه خرپا، نوع تجهیزات مورد استفاده است. برای مثال، قیمت پی‌کنی با بیل مکانیکی و لودر یکسان نیست. از سوی دیگر، میزان سختی خاک در محل پروژه نیز روی قیمت نهایی تاثیرگذار است. به همین خاطر معمولا متخصصان این حوزه در ازای دریافت یک مبلغ، پروژه را کارشناسی می‌کنند تا هزینه دقیق را به اطلاع کارفرما برسانند.
در برخی از پروژه‌ها برای عملیات پی‌کنی لازم است که حتما مقاوم‌سازی ساختمان‌های جانبی نیز انجام شود. این نکته افزایش هزینه گودبرداری سازه خرپا را به همراه خواهد داشت. همچنین، شرایط پروژه نیز در هزینه نهایی اثرگذار است؛ برای مثال، یک منطقه با بافت فرسوده که کوچه‌های آن خیلی باریک هستند، تردد ماشین‌های سنگین با مشکلات زیادی روبه‌رو خواهد شد و این مساله هزینه گودبرداری سازه خرپا را افزایش خواهد داد.
توجه به این نکته نیز مهم است که فاصله میان محل پروژه با موقعیت تخلیه نخاله‌ها در هزینه کامیون‌های کمپرسی موثر است. علاوه بر اینها، ممکن است خطر فروپاشی وجود داشته باشد که ممکن است هزینه‌های بیشتری طلب کند. لطفا به یاد داشته باشید که تمامی گام‌ها و فرایندهای پی‌کنی از آغاز تا پایان، نیازمند تامین ایمنی شرایط کاری خواهند بود. همچنین در صورتی که پروژه ساختمانی شما بزرگ باشد، نیاز به کارگران بیشتری خواهید داشت.
گودبرداری سازه خرپا ارزش هزینه کردن را دارد
همانطور که اشاره شد، هزینه گودبرداری سازه خرپا به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال، مواردی مانند سختی زمین و محل قرارگیری زمین بر قیمت این روش پی‌کنی تاثیر مستقیم دارند. همچنین اگر زمین در یک کوچه باریک قرار گرفته باشد و یا محل انتقال ضایعات تا تخلیه پسماند زیاد باشد، هزینه پی‌کنی افزایش پیدا خواهد کرد.
تهران پی گستر یکی از بزرگترین پیمانکاران اصلی در تهران برای انجام گودبرداری های عمیق شهری است. ما در تهران پی گستر به شما کمک می‌کنیم تا با انواع روش‌های گودبرداری همچون تاپدان، انکراژ، نیلینگ سازه خرپایی و … بتوانید به بهترین شکل ممکن به ساخت بنای مورد نظر خود بپردازید.
